Lost in translation: is uw factuur opgemaakt in de juiste taal?

8 feb 2024

Taalwetten kunnen een cruciale rol spelen in zakelijke transacties, dit werd met het arrest van het Hof van Beroep Antwerpen van 5 september 2022 opnieuw benadrukt. In dit arrest heeft het Hof zich uitgesproken over verschillende aspecten van de taalwetgeving.

Het Hof van Beroep Antwerpen bevestigt dat een factuur die exclusief in het Engels is opgesteld door een onderneming gevestigd in het Nederlandse taalgebied gericht aan een onderneming eveneens gevestigd in het Nederlandse taalgebied, zonder betrekking op grensoverschrijdende transacties, ambtshalve nietig is volgens het Vlaamse Taaldecreet. Dit decreet is van toepassing op wettelijk voorgeschreven akten en documenten van de ondernemingen, zoals bepaalde notulen en bijzondere verslaggeving.

Factuur en taalvoorschriften

Het Hof benadrukt verder dat de factuur slechts juridische gevolgen kan hebben vanaf het moment van vervanging door een exemplaar dat aan de taalvoorschriften voldoet. Het simpelweg presenteren van een vertaling van een nietige factuur wordt niet beschouwd als vervanging door een geldige en boekhoudkundig correct verwerkte factuur. Is uw factuur dus niet opgesteld in de juiste taal, dan kan u ze niet invorderen.

Dit arrest onderstreept nog eens het belang van het naleven van de taalwetgeving bij het opstellen en verwerken van facturen.
Maar met welk kader dient een ondernemer nu rekening te houden bij het opstellen, invorderen en/of protesteren van zijn/haar facturen?

Algemene regel voor de taalregels factuur

De voornaamste regels zijn vastgesteld voor Vlaanderen in het Vlaams Taaldecreet van 19 juli 1973. Het uitgangspunt is dat een onderneming haar facturen steeds dient op te stellen in de taal van het taalgebied waar de exploitatiezetel zich bevindt. De ligging van de exploitatiezetel van de onderneming is dus cruciaal. De exploitatiezetel is de plaats waar de onderneming haar technische, industriële of commerciële activiteiten uitoefent. Dit is niet altijd hetzelfde als de zetel van de onderneming.

Ligt de exploitatiezetel in het Nederlands taalgebied, dan moet de factuur in het Nederlands worden opgesteld. Voor het Franse taalgebied is dit het Frans, voor het Duitse taalgebied het Duits en voor het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad is dit het Nederlands of het Frans, afhankelijk van de taal van de bestemmeling.

Deze wetgeving geldt enkel voor de verplichte vermeldingen van de factuur, zoals de identiteit van de partijen, het voorwerp van de factuur, de beschrijving van goederen of diensten, de hoeveelheid, de datum en de prijs. Eventueel andere vermeldingen, onder andere de factuurvoorwaarden, mogen in een andere taal worden opgesteld met als voorwaarde dat het voor de bestemmeling duidelijk en begrijpelijk is. Facturen, bestelbonnen en gelijkaardige documenten vallen onder de taalwetten in de mate dat het verplicht is ze af te leveren.
Het Hof van Beroep Antwerpen vermeldt uitdrukkelijk in haar arrest van 5 september 2022 dat het taaldecreet van toepassing is op alle facturen die door de in het Vlaams Gewest gevestigde ondernemingen worden uitgeschreven, of ze nu uitgereikt worden ingevolge een door het Wetboek van de BTW opgelegde verplichting, dan wel om tot het bewijs van een betalingsverbintenis te dienen.

Taalwetgeving binnen de EER

Het Europese Hof van Justitie heeft in een uitspraak van 21 juni 2016 vastgesteld dat de taalwetgeving het vrije verkeer van goederen binnen de EU schendt. Dit komt doordat deze wetgeving geen optie biedt om facturen op te stellen in een taal die door beide partijen wordt begrepen.

Naar aanleiding hiervan werd het Vlaams taaldecreet aangepast. Het is voortaan mogelijk om een rechtsgeldige factuur op te stellen in een andere taal mits deze opgesteld is onder de volgende voorwaarden:

beide partijen moeten de taal van de factuur begrijpen
de ontvanger van de factuur moet zich in een lidstaat van de EER bevinden, met uitzondering van België.

Belangrijk om te weten is dat deze anderstalige factuur rechtsgeldig maar bijkomstig blijft. De wetgeving vereist namelijk steeds dat een factuur wordt opgesteld in de taal van de exploitatiezetel, naast de anderstalige factuur. In geval van een tegenstrijdigheid tussen de factuur in de taal van de exploitatiezetel en de bijhorende factuur in een andere taal, heeft de factuur in de taal van de exploitatiezetel voorrang.

Taalwetgeving buiten de EER

Wanneer een onderneming facturen verstuurt naar klanten buiten de EER, dan is de enige wettelijk geldige factuur die welke is opgesteld in de taal van de exploitatiezetel. Een vertaling is aanbevolen maar zal niet wettelijk geldig zijn.

Gevolg niet-naleving taalwetgeving omtrent facturen

Het Hof van Beroep Antwerpen heeft met een recent arrest van 11 januari 2024 zich nog eens uitgesproken over de gevolgen van de nietigheid van een factuur ingevolge het niet-naleven van de taalwetgeving.

Allereerst heeft het Hof vastgesteld dat de nietigheid van de factuur op grond van het Vlaams Taaldecreet geen invloed heeft op de bezwaarde schuldvordering, noch op de pandovereenkomst in kwestie. Deze bevinding is gebaseerd op het feit dat de taalwetgeving, die van openbare orde is, civielrechtelijke sancties oplegt aan diegenen die akten en bescheiden opstellen. Tegelijkertijd tracht deze wetgeving de belangen van derden te beschermen die vreemd zijn aan het materiële stuk op zich en die geen schuld hebben aan de overtreding. Deze principes blijven onaangetast door de nietigheid van de factuur.

Ten tweede benadrukt het Hof dat de sanctionering die voortvloeit uit het Vlaams Taaldecreet het recht van partijen niet ontneemt om zich te beroepen op de inhoud van deze facturen. Dit betekent dat ondanks de nietigheid van de factuur, partijen nog steeds gebruik kunnen maken van de informatie en rechten die voortvloeien uit de inhoud ervan.

Tot slot heeft het Hof vastgesteld dat de nietigheid van de in pand gegeven facturen in het kader van het Vlaams Taaldecreet geen invloed heeft op de geldigheid van de in pand gegeven schuldvorderingen en de pandovereenkomst zelf. Dit betekent dat ondanks de nietigheid van de facturen, de geldigheid van de schuldvorderingen die als pand zijn ingezet en de overeenkomst zelf onaangetast blijven.

Dus wat met uw factuur?

Samengevat resulteert het niet naleven van de taalwetgeving in absolute nietigheid, aangezien deze wetgeving van openbare orde is. Een factuur opgesteld in een verkeerde taal is dus nietig. De rechter zal ambtshalve de factuur nietig moeten verklaren. In zo een geval kan de schuldeiser ervoor kiezen om de vordering tot betaling op alternatieve wijze te bewijzen of om een nieuwe, identieke factuur op te stellen in de juiste taal.